Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî

Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde yetişen büyük bir âlim muhaddis ve mutasavvıftır. Son asrın İslâm âlimlerinden

Abdülhakîm Arvasî'nin ifadesiyle: "Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî mürşid-i kâmil-i mükemmildir." Dergâhı bir ilim

ve irfan üniversitesi gibi idi. Tasavvuf ve tarikat hizmetlerini şeriat ve sünnet-i seniyye temelleri üzerine dayandırmıştı.

Tanzimat sonrası garblılaşma ismi altında Osmanlı-İslâm devletini yıkmak isteyen iç ve dış tehlikeler karşısında o ve

müridleri koruyucu bir set gibi idiler. İslâm'ın kuvvetlenmesi için bir matba'a kurdurmuş İstanbul Rize Bayburt ve Of'ta

zengin kütüphaneler tesis ettirmişti. Bugün bile yapılması çok zor olan böyle bir vazifeyi ifa etmesi onun ne derece büyük bir insan olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmada Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî'nin hayatı eserleri ve bilhassa kurduğu kütüphaler incelendi. Çeşitli kaynaklardan ulaşılan kitaplar haricinde arşiv belgeleri de kullanılarak konu farklı bir yaklaşımla ele alındı. Kendisinden sonra devam eden geleneği de incelenerek bu büyük âlimin etkileri ortaya konulmaya çalışıldı. Kitabın sonuna Ahmed Ziyâeddîn Gümüşhânevî'nin Rûhu'l-Arifîn ve Irşâdu't-Tâlibîn adlı eserinin tercümesi ilave edildi.