Osmanlı toplumu bir "sevgi şefkat ve yardım toplumu"ydu. Devlet "hayat ve hayrat devleti" insan "hayrat ve hasenat insanı"ydı.Osmanlı'da hayat ahirete dönüktü. Ahirete dönük olduğu için de hayatta fuzuli şeylere yer yoktu.Osmanlı İnsanı "kıble yürekli"ydi. Faziletliydi dürüsttü çevreciydi medeniydi nazikti; cihana örnekti. Haya ve gayret sahibiydi. Zaferler ve başarılar hayatın bir parçasıydı.Osmanlı'da insan hakları gözetilirdi. Herkes ibadetinde kıyafetinde seyahatinde ticaretinde özgürdü.Osmanlı'da "güçlü olan haklı" değil "haklı olan güçlü"ydü. Adalet duygusu hayatın her alanını kaplamıştı.Devlet milletle bütünleşmişti. Farklı kültürler asırlarca barış içinde bir arada yaşamıştı.Osmanlı yetiştirdiği "cevher insan"larla dünyaya nam salmıştı.Tarih gerçek bir "ibret aynası" ve tam bir "tecrübe tahtası"dır. Ve boşuna yaşanmış bir tecrübeler yığını değildir.Bugün geçmişimizden ders almanın ve "yeniden Osmanlı" demenin tam zamanı.