Mesnevi nazım biçimi ile kaleme alınan Esrâr Dede   Fütüvvet-nâmesi yüz yetmiş yedi beyitten oluşan ilk bakışta hemen kendini ele vermeyen ve her beyti derin anlamlar içeren önemli bir eserdir.
Kendi türünde yazıldığı çevre ve dönemin önemli manzum metinlerinden birisi olarak kabul edilenEsrâr Dede Fütüvvet-nâmesi geçmişten günümüze kadar devam edegelen Ahîlik geleneğinde önemli bir yere sahiptir.
Ahilikle ilgili olarak bazı önemli bilgilerin de yer aldığı elinizdeki bu eserde Esrar Dede Fütüvvet-nâmesi'nin her beyti günümüz Türkçesine aktarılarak okuyucuların istifadesine sunulmuştur.
Esrar Dede Fütüvvet-nâmesi'nin topluma faydalı gayretli vefalı edepli ahlaklı ve alperen tipi ideal bir nesil yetiştirme amacı ile kaleme alındığı anlaşılmaktadır.