Ebû Mansûr el-Mâtürîdî (ö. 333/944) bugünkü Özbekistanın sınırları içinde yer alan Semerkant şehrinin Mâtürîd mahallesinde doğmuş ve aynı şehirde vefat etmiş Türk asıllı olma ihtimali kuvvetli olan bir kelâm âlimidir.

Mâtürîdînin yaşadığı bölge önceleri Abbâsî Devletine bağlı iken Mütevekkil-Alellah döneminde Sâmânîlerin hâkimiyeti altına girmişti. Bu dönemde çeşitli alanlarda yetkin âlimlerin yetişmesi için gerekli zemin devlet eliyle hazırlanmıştı. İmam Mâtürîdî böyle bir ortamda ilim tahsil edip eserler vermiştir.

Mâtürîdî Ebül-Hasan el-Eşarî ile birlikte Ehl-i sünnetin kelâm akîdesini sistemleştiren Hz. Peygamberin ve ashabının İslâmın temel konularına dair anlayışlarını savunup Müslümanlar arasında yerleşmesine çaba gösteren ayrıca Mutezile Şîa ve benzeri fırkalarla aşırı görüşleri sebebiyle mücadele etmiş olan büyük bir İslâm âlimidir. Bu iki âlim akıl-nakil ilişkisindeki mutedil tutumları dolayısıyla dikkatleri çekmiş ve geniş kitleler tarafından kabul görmüştür.

Ebû Hanîfe çizgisinde ve Ebû Mansûr el-Mâtürîdîye nispetle kurulan Mâtürîdiyye mezhebi tek başına bütün Müslümanların yarısını kendisine bağlamayı başaran bir ekoldür. Mâtürîdînin Kitâbüt-Tevhîdi bu ekolün temel kitaplarından biridir. Buna rağmen Kitâbüt-Tevhîdin başta Mâtürîdiyye mensupları olmak üzere ilim adamları tarafından yeterince bilindiğini söylemek mümkün değildir.