Modern ve teknolojik yöntemlerin her alanda etkin olduğu günümüzde sağlık bakım ve tedavi girişimlerinin güncel ve yüksek donanım ile sunulması bilgi üretimi ve bilgiye erişimi çok kolaylaştırmıştır.

Bu sayede hem sağlık bakım uygulayıcıları hem de hasta ve yakınları gereksinimleri doğrultusunda bilgi kaynaklarından kolayca yararlanabilmektedir. Madalyonun ön yüzü olarak nitelendirebileceğimiz bilgiye erişim kolaylığı son derece ümit vericidir. Ancak madalyonun arka yüzüne bakıldığında "artan yaşam beklentisine eşlik eden komorbid hastalıkların hastaların konfor ve yaşam kalitesini düşürdüğü" gerçeği gün yüzüne çıkmaktadır. Hastaların rutin yaşantılarında kullanmak zorunda oldukları ilaçların getirdiği yükler maddi kaygılar komorbid hastalıkların bıraktığı psikososyal ve fizyolojik sekeller konfor ve yaşam kalitesini düşüren bazı önemli detaylardır. Komorbid hastalıklar konusunda bilgi kaynakları istenilen nicelik ve niteliğe henüz ulaşmamıştır. Bu da komorbid hastalıkların etkili yönetim olanağının ve Dünya genelinde aynı standartta bakım sunulmasının önünde bir engel teşkil etmektedir.

Klinisyen hekim ve hemşirelerin uygulanan bakımı optimize etmelerine yardımcı olacak güçlü bir bilgi kaynağı ortaya çıkarmak amacıyla "Komorbid Hastalıklar ve Cerrahi Bakım" kitabımızı güçlü yazar kadrosunun eşsiz ve önemli katkıları ile okurlarına sunuyoruz. Komorbid hastalıklar nedeniyle bakım gereksinimi artmış sirkadiyen ritim bozukluğu gelişmiş biyo-psiko-sosyal ve davranışsal mekanizmaları zarar görmüş hastaların klinik durumuna ilişkin ön görü oluşturmak oldukça zordur. Ayrıca; komorbid hastalıkların neden olduğu belirti ve bulguların şiddeti de klinik durum için bir yordayıcıdır. Diğer yordayıcılar arasında cerrahi girişim sonrası olası komplikasyonlar yer alır ve ameliyat sonrası bakımın etkinliği arttıkça komorbid hastalığın şiddetli belirti ve bulguları hafifl eyecektir.

Bu kitap cerrahi süreçlerde komorbid hastalıkların yönetimine ilişkin güncel bilgiler sunar. Sık rastlanan obezite tip II diyabetes mellitus kardiyovasküler hastalıklar ve obstrüktif uyku apnesi hipertansiyon gibi komorbiditelerden daha az görülenlere kadar komorbiditelerin çoğu ve bazı özel durumlar kitabımızda detaylı olarak irdelenmeye çalışıldı. Komorbiditelerin zor anlaşıldığı ve klinik yönetiminin her zaman kısa sürede başarıya ulaşamadığı ve ek girişimler gerektirdiği günümüzde güncel bilgi ve kanıtların yer aldığı bu eser komorbid durumları ve cerrahi bakımı bu kadar kapsamlı ele alan önemli ve ilk bilgi kaynağı olma özelliğine sahiptir. Biz bu kitapta komorbid hastalıklar ve cerrahi bakım ile ilgilenen klinisyen hemşirelerin yanı sıra yoğun bakım ekibi hekimler ve sağlık alanında eğitim alan öğrencilere ve eğitim veren akademisyenlere rehberlik etmeyi amaçladık. Kitabımızın tüm okuyucularımıza ve mesleki gelişimlerine yarar sağlamasını diliyoruz.

S. BÜLBÜLOĞLU

Z. ŞİMŞEK YABAN