Ahmet Cemil Mülkiye Mektebi'ni bitireceği sırada babasını kaybeder ve bunun üzerine ailesinin geçimini sağlamak için bir taraftan roman çevirileri yapıp bir taraftan da akşamları özel dersler vererek çalışmaya başlar. Edebiyata bir hayli meraklı olan ve edebiyat dünyasına büyük bir yenilik getirecek bir eserin hayalini kuran Ahmet Cemil hayalleriyle gerçekler arasında sıkışıp kalır.

Mai ve Siyah modern roman anlayışına uygun kurgusu ve hayal ile hakikat arasındaki çatışmayı gerçekçi bir şekilde vermesi açısından Türk edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Halit Ziya Uşaklıgil'in bu romanı Mainz Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olan Zeynep Arıkan Editörlüğünü ise yine aynı bölümden öğretim üyesi Tülay Gençtürk Demircioğlu gerçekleştirmiştir. Eserin elinizdeki bu baskısı dönemin diline ve ruhuna olabildiğince uygun fakat günümüz okuru için de anlaşılabilir olması amaçlanarak çevrilmiştir.