Tarihin ve coğrafyanın merkezini teşkil eden Ortadoğu -hepsi de gayet somut ve gerçek birçok nedenden ötürü dünyanın en önemli bölgesidir. Bu bölgede yaşayan insanlar olarak bizlerin birinci sorumluluğu Ortadoğuyu gerçekçi makul ve derinlikli bir bakışla kavramaktır. "Ortadoğuya Dair Yirmi Tez" ismindeki tez sözcüğünün de ifade ettiği şekilde iddia barındıran çıkarımlar yapan bazı noktalarda neticelerin ancak istikbalde ortaya çıkacağı tahminler içeren 20 ayrı bölümden oluşuyor. Bölgeye neden ve ne zamandan beri Ortadoğu dendiğinin açıklamasıyla başlayan anlatım Türkiyenin de içinde yer aldığı coğrafyanın tarihindeki çeşitli dönemleri tarihten günümüze taşınan unsurları bugün ilk bakışta belki fark edemediğimiz ama kesinlikle aktüel hayatın tam ortasına denk düşen somut gerçeklikleri gözler önüne seriyor. Ortadoğunun belkemiğini oluşturan dört ülkenin (Türkiye Mısır İran ve Suudi Arabistan) tarihine sıklıkla atıfların yapıldığı kitabın temel hedefi coğrafyanın kendi iç dinamiklerine işaret etmek. Ortadoğuda yaşanan gelişmeleri genellikle "dış güçler"e hamleden genellemeci ve kolaycı bakıştan kaçınmaya çalışarak "dış güçler" dediğimiz ülkelerin aslında içerideki bazı dengeler ve yerli unsurlar yardımıyla iş gördüklerini izah çabası kitabın ana fikrini oluşturuyor.