18. yüzyılın ortalarında Avrupa'da başlayan sanayi devrimi, Osmanlı Devleti'nin Avrupalı devletler karşısında iktisaden geri kalmasına sebep olmuştur. Bu geri kalmışlık İktisadî yapıyla yakından ilişkili olan siyasî ve sosyal alanları da çok kısa bir zaman diliminde olumsuz yönde etkilemiştir. Osmanlı Devleti, Avrupalılar karşısında içinde bulunduğu bu geri kalmışlığın sebeplerini uzun bir zaman askerî alandaki bozulmalara yüklemiş olsa da, aynı yüzyılın sonlarına doğru Avrupa ile kurulan yakın ilişkiler, problemin sadece askerî düzenin yeniden kurulmasıyla aşılamayacağının anlaşılmasını sağlamıştır. Sultan III. Selim ile başlayan bu süreç, diğer padişahlara nazaran geri kalmışlığın sebeplerini daha iyi analiz etmiş olduğu anlaşılan Sultan II. Mahmud tarafından merkezi gücün ülke çapında yaygınlaştırılması şeklinde devam ettirilmiştir ve bu aşamada taşradan payitahtı tehdit eder hale gelmiş olan zümreler ile bunların merkezdeki uzantıları ortadan kaldırılmıştır.