Türk Cilt Sanatı kitabımın yayımlandığı 1998 yılından sonra dagerek Süleymaniye Kütüphanesi'nde gerekse İstanbul ve Anadolu'daki yazma eser kütüphanelerinde yaptığım araştırmalarda pek çok güzel cilt tesbit ettim. Bunlar arasından okurların bazı sorularına açıklık getirebilmek amacıyla özellikle Fatih Saray Nakkaşhanesi ciltleriyle
XVII. ve XVIII. yüzyıl cilt örnekleri kitabın bu baskısına eklendi. Resim örnekleri iki katına çıkarıldı. Açıklamalar arttı ve Ciltçiler (Mücellidan) bölümü genişletildi.

Ayrıca cilt meraklılarının motiflerin gerçek boyutunu öğrenmeleri amacıyla resim altlarına kitapların boy ve en ölçüleri de yazıldı.
Çok sayıda cilt incelendiği ve kitaptaki resim sayısı 53'ten 103'e çıkarıldığı halde ülkemizdeki yazma eser ciltlerinin henüz pek azı görülebilmiştir. Bunların bir kısmı sıradan ciltler olduğundan bir kısmı ise aşırı yıpranmış olmaları dolayısıyla örneklenecek durumda değildir.

Bazıları da verdiğimiz örneklere benzer ciltlerdir. Ama kütüphane ve müzelerde daha binlerce güzel cilt örneği araştırmacılarını ve günışığına çıkarılmayı beklemektedir.

Mine Esiner Özen