İlk dönem Osmanlı Türk romanının tematik evrenine yönelik çabaların gölgesinde kalan art alan çalışmaları başka disiplinleri de inceleme sürecine dâhil eder. Yazar kendisinin ve eserinin var olduğu toplumsal yapıyı kurgusal metne aktarırken ister istemez o toplumu şekillendiren başka dinamikleri de yazınsal metne aktarır. Bu çalışmada toplumsal yapıyı ve dolayısıyla kurgusal metni biçimlendiren iktisadi dinamikler ele alınmıştır. Toplumsal yapıyla iktisadi sistem arasındaki ilişkinin niteliğini inceleyen Weberyen ve Marksist teorilerin sunduğu imkânlardan yararlanılarak bu diyalektik ilişkinin ilk dönem romanlarına yansıma niteliği irdelenmiştir. Daha özlü bir ifadeyle ilk dönem romanlarını biçimlendiren ekonomik strüktürün izleri romanlardaki fenomenler üzerinden tespit edilmeye çalışılmıştır. İlk dönem romanları incelenirken evvela yazarlarımızın zihinsel kodlarını oluşturan paradigmaya dikkat edilmiş zor zamanlarda hayatta kalmaya çalışan İmparatorluğun yaslandığı epistemolojik anlayışın iktisadi temelleri mercek altına alınmıştır.